De Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) Zuid-Holland Zuid staat samen met de geneeskundige ketenpartners voor de uitdaging om voorbereid te zijn op incidenten, rampen en crises en tijdens deze issues het waarborgen van zorgcontinuïteit.
Het voorliggende Zorgrisicoprofiel (ZRP) helpt en ondersteunt de geneeskundige keten omdat het richting geeft aan het versterken van het functioneren van alle betrokken instellingen en organisaties. Zo vormt het ZRP de basis voor het opstellen van keten brede prioriteiten voor de ontwikkeling van beleidsplannen, het (zo nodig) bijwerken van crisisplannen en het Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO)-programma van medewerkers. Het ZRP is tevens een middel voor de bevordering van informatie-uitwisseling tussen de verschillende geneeskundige ketenpartners en vraagt de zorginstellingen over de grenzen van de eigen organisatie heen te kijken. Het is ook een gesprekdocument voor zorgpartners, met name op bestuurlijk niveau. Deze gesprekken, en het inzicht dat daaruit voortkomt, bevordert de onderlinge samenwerking en kennis over elkaars risico’s en de onderlinge afhankelijkheden.
Het ZRP is een aanvulling op het Regionaal Risicoprofiel (RRP) van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ) en een doorontwikkeling van de in 2018 opgestelde risicogerichte benadering van het ROAZ die toen zijn effectiviteit al bewezen had. Zo oefenden we in 2019 (voordat COVID-19 uitbrak) een pandemisch scenario en was er in 2022 en 2023 veel aandacht voor digitale verstoring. Het ZRP geeft nu een beeld van de actuele risico’s voor de zorgsector en geeft daarmee inzicht in waar de zorgketen op dit moment het meest kwetsbaar is ten tijde van een ramp en/of crisis.
Aan de hand van de hoogst geprioriteerde incidenttypen is in beeld gebracht welke knelpunten er kunnen ontstaan die de zorgcontinuïteit in Zuid-Holland Zuid onder druk zetten. De bevindingen, conclusies en aanbevelingen ondersteunen de besturen van de VRZHZ en de zorginstellingen in de besluitvorming om zo als geneeskundige keten voorbereid te zijn op verschillende incidenten, rampen en crises. Met de informatie kunnen prioriteiten worden gesteld bij het ontwikkelen van vervolgacties en geeft het een gezamenlijke focus op crisisvoorbereiding in de hele keten.
Wettelijk kader
Zorginstellingen in de geneeskundige keten zijn vanuit de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz, artikel 8a.4) verplicht om de continuïteit van zorg te waarborgen, ook tijdens incidenten, rampen en crises. In de Wkkgz (artikel 8a.5) is tevens bepaald dat zorginstellingen crisisplannen moeten maken en dat ze deze aanbieden aan de Directeur Publieke Gezondheid (DPG). Deze verplichting geldt alleen voor zorgaanbieders die behoren tot een categorie als benoemd in artikel 8a.1 onderdelen a t/m g. Er is hierbij geen verplichting tot het opstellen van één gezamenlijk (regionaal) crisisplan, maar zorgaanbieders kunnen wel kiezen voor het opstellen van het crisisplan in een groter verband.
In de Wet veiligheidsregio’s (Wvr) wordt van zorginstellingen verlangd dat ze de nodige maatregelen treffen met het oog op hun taak en de voorbereiding (Wet veiligheidsregio’s artikel 33, lid 2). Daarnaast wordt verlangd dat zorginstellingen schriftelijke afspraken maken met het bestuur van de Veiligheidsregio over hun inzet bij de voorbereiding en uitvoering van hun taak.
In de contourennota ‘Versterking Crisisbeheersing en Brandweerzorg’ staat beschreven dat het ZRP een goed instrument is om de besturen van de zorginstellingen en de Veiligheidsregio te informeren over de voorbereiding en uitvoering van de geneeskundige hulpverlening tijdens rampen en crisis (Wet veiligheidsregio’s artikel 34, lid 1).
Opdracht
Het ZRP komt op meerdere plekken als opdracht naar voren. Zo heeft het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) het ZRP in haar meerjarenprogramma ‘Koers 2030’ uitgewerkt als taak. Daarin staat expliciet vermeld dat de uitvoering plaatsvindt in samenwerking met de verschillende GHOR-regio’s in het ROAZ-gebied, namelijk Zuid-Holland Zuid, Zeeland en Rotterdam-Rijnmond. Daarnaast staat in de contourennota ‘Versterking Crisisbeheersing en Brandweerzorg’ het ZRP als taak van de Directeur Publieke Gezondheid (DPG) benoemd.
De opdracht vanuit het ROAZ betreft een overkoepeld ZRP voor de hele regio Zuidwest-Nederland. Hiervoor werkt het ROAZ Zuidwest-Nederland nauw samen met de drie GHOR-bureaus in een projectgroep. In verband met de verantwoordelijkheid van de DPG is er wel voor gekozen om het project te starten met een ZRP per veiligheidsregio en daarna een overkoepeld stuk. Bovendien sluit het ZRP zo beter aan bij het RRP.
Voor de ontwikkelen van het ZRP van de VRZHZ is een projectgroep opgericht, bestaande uit interne collega's die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van het ZRP. Het kernteam ZHZ, waaraan alle in hoofdstuk 1.3 genoemde zorgpartners deelnemen, is de klankbordgroep voor het ZRP; zowel voor de inhoud als
op het proces. Vervolgstappen bespreken we altijd in het kernteam. Vanzelfsprekend werken we binnen de VRZHZ samen om de resultaten van het RRP en het ZRP op elkaar te laten aansluiten.
Ketenpartners
De GHOR is op grond van de Wet veiligheidsregio’s (Wvr, artikel 1) belast met de coördinatie, aansturing en regie van de geneeskundige hulpverlening bij rampen en crises, en de advisering op dit gebied.
Voor Zuid-Holland Zuid is de GHOR, onder leiding van de DPG, verantwoordelijk voor het gehele proces van de totstandkoming van het ZRP. Binnen het project werken we continue en nauw samen met verschillende partners en partijen. In onderstaand overzicht is weergegeven welke partners en partijen betrokken zijn en wat zij betekenen binnen het project ter ontwikkeling van het ZRP.
